ل سالا 1999ێ ل كونفرانسێ گشتى یێ رێكخستنا یۆنسكۆ یا سه‌ر ب نه‌ته‌وێن ئێكگرتى ڤه ب وه‌ك رێزگرتن ل زمانێ دایكێ ئه‌ڤ رۆژه ب رۆژا جیهانى یا زمانێ دایكێ ده‌ستنیشان كریه و سالانه ل جیهانێ ب شێوه‌یێن جودا دهێته ساخكرن.
مێژوویا 21 ێ شوباتێ بۆ سالا 1952 ێ ڤه‌دگه‌ریت ده‌ما پۆلیسێن پاكستانێ ب فه‌رمانا ده‌وله‌تا خوه ته‌قه ل هژماره‌كا قوتابیێن زانكۆیێ یێن به‌نگلادشی كرى ده‌مێ وان قوتابییان خوه‌نیشاندان بۆ بكارئینانا زمانێ خوه یێ دایكێ كرى و د ئه‌نجامدا چه‌ندین قوتابى هاتنه كوشتن.
ل كوردستانێ رۆژا جیهانى یا زمانێ دایكێ ل قوتابخانه و زانكۆ و ناڤه‌ندێن خواندنێ ب شێوه‌یێن جودا دهێته ساخكرن، هه‌ر چه‌نده بلاڤبوونا كۆرۆنایێ چالاكیێن ره‌وشه‌نبیرى و خرڤه‌بوونێ سنورداركرینه، لێ ل ناڤه‌ندێن ئه‌كادیمى و زانكۆیان ل دهۆكێ هژماره‌كا چالاكییان بۆ ساخكرنا ئه‌ڤێ رۆژێ هاتنه كرن.
ل زانكۆیا جیهان ل هۆلا پێشمه‌رگه‌ى سمیناره‌ك بۆ نڤێسه‌ر و زمانزان دكتۆر فازل عومه‌ر هاته رێكخستن و باس ره‌وشا زمانێ كوردى كر.
هه‌روه‌سا ل زانكۆیا نه‌ورۆز پانێله‌ك بۆ دكتۆر ئیبراهیم سه‌یدا سه‌رۆكێ پشكا زمانێ كوردى ل زانكۆیا سۆربۆن ل پاریسێ كو ب رێكا ڤیدیۆ كۆنفرانس ل پاریسێ پشكدارى كر، موئه‌یه‌د ته‌یب ژ ده‌زگه‌هێ سپیرێز دهۆكێ، ئیسماعیل هاجانى نڤێسه‌ر هاته رێكخستن.
هه‌روه‌سا ل ئێكه‌تییا نڤێسه‌رێن كورد تایێ دهۆكێ ژى پانێله‌ك ژ بۆ هه‌ر سێ نڤێسه‌ر و زمانزانێن كورد، د. فازل عومه‌ر، د. عه‌بدولوه‌هاب خالد، د. له‌زگینێ چالى هاته سازكرن و ب گشتى باس ل ره‌وشا نهایا زمانێ كوردى و ئاریشه و گه‌فێن سه‌ر زمانى هاتنه كرن.
https://fb.watch/3Ohzl8PtOS/
هه‌روه‌سا ل زانكۆیا زاخۆ ژى ل ژێر دروشمێ (زمانێ دایكێ شوناسا نه‌ته‌وه‌یی و جڤاكییه) سه‌نته‌رێ زاخۆ بۆ ڤه‌كۆلینێن كوردى ب هه‌ڤكارى ل گه‌ل پشكا كوردى ل فاكه‌لتییا زانستێن مرۆڤایه‌تى سه‌مپۆزسیۆما خوه یا ئێكێ گێرا كو هژماره‌كا زۆر ژ مامۆستایێن زانكۆیێ تێدا پشكداربوون.
