د ئێک ژ گوتارێن خوه دا سەرۆک مەسعود بارزانی کۆ پێشکێشی ژمارەیەکا گەنج و لاوان دکر د بانگەشەیا ڕیفراندۆما سەرخوهبوونا باشوورێ کوردستانێ دا ل ساڵا 2017، دبێژیت “من گۆتە بەرێز نێچیرڤان بارزانی ل جیاتی هندێ کو ماسیان بدەنە خەلکی، خەلکی فێرە ماسی گرتنێ بکەن“
ئەڤ گۆتنا جەنابێ سەرۆکی ڕاستیەکا ئاشکەرایە کۆ هەبوونا پەترۆلێ و چەندەهان سامانێن دی یێن سرۆشتی ل بن ئاخا کوردستانێ ژلایەکی باشی و مفایێن خوه هەنە، ژلایەکێ دی خرابی و زەرەرێن خوهژی هەنە.
ئەگەر بەحس ل باشیێن هەبوونا وان بکەین، دێ شێین بێژین ل ساڵێن 2004 تـا 2011 ژبەرکو ل وی دەمی بهایێ پهترۆلێ و سامانێن سرۆشتی ب شێوەیەکێ گشتی یێ بلند بوو و چ نەخوهشیێن وەکو کۆڕۆنایێ یان ئاوەرە ل ناڤ هەرێمێ دا نەبوون، پەترۆلێ زێدەتر ژ 85% ژ داهاتێ حکومەتێ پێکدئینا و مووچهیێن فەرمانبەران و کاربدەستان د دەمێن خوه دا ل هەمی سەرە هەیڤان دهاتن و بگرە داهاتێ زێدەژی بوو “ددانە خەلکی ژبۆ پرۆسەیێن هەڤژینیێ و ئاڤاکرنا خانییان “عەقاری” “
لێ خرابیێن هەبوونا وان سامانێن سرۆشتی پشتی ساڵا 2011 و وێڤەتر دیاربوون پشتی کو هنارتنا بەشە بوودجەیێ هەرێمێ ژلایێ نووری مالیکی، سەرۆک وەزیرانێ وی دەمی یێ عێراقێ هاتییە ڕاگرتن، چونکی بەری وی دەمی هەیڤانە داهاتەکی زۆر بۆ حکومەتێ دهات و بارا پتریا دەرچوویێن زانکۆ و پەیمانگەهان ژی ئێکسەر دهاتنە دامەزراندن ل سەر هژمار “حیسابا” حکومەتێ، ئەو بوو وەکری کۆ چ کەس فێری چ کاران نەبیتن، بەلکۆ ئەوێ کار ژی کری دهست ژ کارێ خوه بەرددا و چوو خوه دکرە فەرمانبەر یان پێشمەرگە ..هتد
ئەڤە ڕاستیەکە کۆ پێدڤییە ئەم دانپێدانێ پێ بکەین پەترۆلێ “ستهمهكا مەزن” یا ل گەنجێن ڤی وەلاتی کری، چنکی ئەگەر ئەو نەبا هەر گەنجەک ژلایێ خوهڤە دا خوه فێری کارەکى کەتن، پاشان دەمێ مەزن ببا و ببا خوهدان زارۆک، دا زارۆیێن خوهژی فێری وى کاری کەتن، ب ڤی شێوەی دا ئەرکێ حکومەتێ ژی سڤک بیتن، و دا نۆکە “ئانکۆ هەر ژ ساڵێن 2004 تا نۆکە کۆ زێدەترە ژ 17 ساڵان“، هەرێما مە دابیتە خوهدان نفش “جیل“ـەکێ کارزان و شارەزا دبیاڤێن جوداجودا دا و کوردستان د بیاڤێ پیشەسازیێ ژی دا، دا پێشکەفتنەکا ئێکجار مهزن ب دەستخوهڤە ئینیت و ب ڤی شێوەی گەنج پشتی دەرچوونێ ل زانکۆ و پەیمانگەهان بێ کار ل ماڵ نەدمان.