مەهدی حەسەن عەلی
(بابەت مەزنە، من نەڤێت ژ ڕویێ عەشیرەت و عەشائیرى ڤە بەحس بکم، داکو بابەت بچویک نەبت)
بابەتێ چوون، یان یا دورستتر، ڤەگەڕیانا ناحیا باتێلێ بۆ سەر ب ئیدارەیا سەربەخۆییا زاخۆڤە بوویە مژارا سۆشیال میدیایێ، ھەنە دبێژن: “ڤەگەڕیانا وێ سەر ب زاخۆڤە باشترە” و ھەنە دبێژن: “مانا وێ باشترە”، ل ڤێرێ من ژی دڤێت شەکرکەکێ بخۆم و بوچوونا خوە ژ گەلەک ڕویانڤە ل سەر بابەتی دیاربکم.
-
ژ ڕویێ دیرۆکیڤە:
وەسا بۆ مە هاتییە گۆتن کو ل دەمێ سالێن ٢٠ـان ئاسیهـ بوویە ناحیە، سەر ب زاخۆڤە بوو و زاخۆ سەر ب ویلایەتا مویسل ڤەبوو، ئانکو (ناحیة السلیڤانى) کو کەڤنترین ناحیەیە پشتى دامەزراندنا دەولەتا عیراقێ، ل دەستپێکێ سەر ب زاخۆڤە بوو، و هەتا سالا ١٩٧٥ـێ ژى ئاسیهـ ناحى بوو، پشتى نسکۆیا سالا ٧٥ـێ و ل سالا ١٩٧٨ـێ پشتى کۆ سێمێل بوویە قەزا، دبت ل وى دەمى ناحیە ئیداریەن هاتبتە ڤەگوهاستن سەر ب سێمێلێ ڤە، نە پشتڕاستم ژ ئەڤێ مێژۆیێ، بەلێ یا گرنگ، ل دەستپێکێ ئیدارییەن سەر ب زاخۆ ڤەبوو، و دبت ژ بەر ئەگەرێن حزبى- سیاسى، پشتى کو دەڤەر هاتییە (تەعریبکرن) هاتبتە ڤەگوهاستن بۆ سەرب سێمێلێ ڤە. ئانکو، هەتا ڤەگۆهاستنا ناحیێ ژی، ئیدارییەن، بۆ سەر ب سێمێلێ ڤە، نە ژبەر چاڤ و خێر و خاترا خەلکێ دەڤەرێ بوو، بەلکو ژبەر بابەت و پرسێن سیاسى بوو نە زێدەتر، ل وى دەمى پویتە ب هەست و هزر و بوچوونا خەلکى نە هاتییە دان. ئانکو، یا گرنگ، ئەڤ ناحیییە کەڤن سەر ب زاخۆڤە بوو، لەوا ژى نۆڕمالە دیسا (ڤەگەڕتە) جهێ خوە یێ کەڤن.
-
ژ ڕویێ ئیدارى و حزبى ڤە:
ناحیا باتێلێ ژ ڕویێ ئیدارى و حزبى ڤە، دناڤبەرا نال و بزماران دایە، ئیدارییەن سەر ب سێمێلێ ڤەیە، و حزبییەن سەر ب زاخۆ ڤەیە، حزب ل سێمێلێ نەشێت مایێ خوە د باتێلێ بکت، و ئیدارە ل زاخۆ نەشێت مایێ خوە د باتێلێ بکت، ب دیتنا من، ب ئەڤى ڕەنگى حوکمەت و حزب ب خوەژى ماینە حەیرى ب چ ڕەنگ سەرەدەریێ دگەل باتێلێ بکن! پێدڤى بوو یان ئیدارییەن و حزبییەن سەر ب سێمێلێ ڤە با، یان ژى زاخۆ. چوون یان ڤەگەڕیانا باتێلێ بۆ سەر ب زاخۆ ڤە ئەڤ بابەت ژى دێ ئێکلا بت، هەم ئیدارییەن هەم ژى حزبییەن دێ سەر ب زاخۆ ڤە بت، ئەز باوەرم هەم خەلکێ دەڤەرێ دێ چێتر و باشتر زانن چ بکن و کیڤە بچن بۆ کارێن ئیدارى و حزبى، و هەم حزب و ئیدارە ژى دێ زانن چاوا سەرەدەریێ دگەل دەڤەرێ بکن .
-
ژ ڕویێ خزمەتگۆزاری ڤە:
بۆ من ئەڤە خالەکا هەرە گرنگە،
د ئەڤێ خالێ دا، پێدڤییە ئەم د ڕاستگۆ بن و خوە نە خاپینن، ناحیا باتێلێ د حالێ حازردا سەر ب قەزا سێمێلێ ڤەیە، لەوا پێدڤییە ئەم بەحسێ سێمێلێ بکن کا چ بۆ هاتییەکرن، و ڕەنگڤەدانا وێ ل سەر ناحیا باتێلێ و دەڤەرێ ب گشتى. ب دیتنا من، د نها دا سێمێل باش هاتییە فەرامۆشکرن، و چو خزمەتگۆزارییەکا بەرچاڤ بۆ نە هاتییەکرن! ئەرێ چەند بەرئاقلە قەزا بت و ئۆتێلەک دو لێ نەبن!؟ ئەرێ چەند بەرئاقلە قەزا بت پارکەک ل سەنتەرى نەبت بۆ بێهنڤەدانا خەلکى ب گشتى و گەنجا ب تایبەتى، ژبلى هەبوونا پارکا فەراشین ل پەڕێ سێمێلێ ئەو ژى نها بوویە جهێ یاریێن زارۆکان ژبەر دەنگێ سترانێن بیانى مرۆڤ نەشێت باش بێهنا خوە لێ ڤەدت!، چەند بەرئاقلە قەزا بت و ب دو خۆلەکان بازاڕێ وێ هەمیێ تێکڤەدى!؟ گەلەک جاران دئێتە گۆتن کو سێمێل گۆندەکێ مەزنە! ژبەر وان خالان یێن ل سەرى مە ئاماژە پێ داین . هەر وەسا هەتا نها ژى دئێتە گۆتن کو پێدڤییە سێمێل ببتە تاخەک ژ تاخێن دهۆکێ، ئەز باوەرم ئەگەر هەر ژ سالا ٢٠١٤ـێ هەتا نها (سلفا عەقارى) نە هاتبا ڕاوەستاندن، نها سێمێل تاخەک بوو ژ تاخێن دهۆکێ. ئەڤێ چ کارتێکرن ل سەر دەڤەرێ ب گشتى و ناحیا باتێلێ ب تایبەتى هەیە؟ ل دەمێ سێمێل قەزا بت و ب ئەڤى ڕەنگێ ل سەرى مە دیارکرى فەرامۆشکرى بت، چو پێنەڤێت سەرشەقێن وێ دێ ژ ناحییێن وێ ژى گرت، و چو بۆ ناحیان ژى نائێتەکرن، و ژبەر ڤێ ئێکێ، هەکەر سێمێل گۆندەکێ مەزن بت، چو پێنەڤێت باتێل هەر مایە گۆند ب تنێ ناڤێ ناحیێ ل سەرە. ئانکو، ئەگەر سێمێلێ نەشیا بت بۆ خوە چ بکت، دێ چاوا شێت بۆ باتێلێ تشتەکێ بکت، هەلبەت ئەڤێ ژى فاکتەرێن خوە هەنە، لەوا پێدڤییە دەلیڤەیێ بدنە دەڤەرێ شەنسێ خوە دگەل زاخۆ ب جەڕبینن، و ئەز باوەرم دێ باشتر بت!
-
ئەگەر ب چتە سەر ب زاخۆڤە دێ چاوا بت؟
جارێ زاخۆ ئیدارەیەکا سەربەخۆ یا نوییە، ئەز پشتڕاستم کارەکێ باش دێ بۆ ئێتەکرن، و نها ژى یێ بۆ دئێتەکرن، ل دەمێ باتێل بچتە سەر ب وێ ڤە، عسى و لعلى، ئەو کارێن باش ژ باتێلێ ژى بگرن، ئەڤە ئێک. یا دوێ؛ زاخۆ ئیدارەیەکا سەربەخۆیە، و پێدڤى ب چەند قەزایەکان هەیە، هەم ژلایێ جادەیێ ڤە، هەم ژى ژلایێ لایەنێن نە فەرمى ڤە دئێتە گۆتن کو دەلیڤە هەیە باتێل ببتە قەزا، و چو ئاگر بێ دویکێل نینن، و هەر وەسا سوحبەت هەبوو کو ئاسیهـ دگەل خانکێ ببنە ناحییە، خانکێ بوو ناحی و ئاسیهـ ما، ئەگەر د پاشەڕۆژێ دا باتێل بوو قەزا، دەرفەت و دەلیڤە دێ هەبت کو ئاسیهـ ژى ببتە ناحییە، ب ئەڤى ڕەنگى ڤێ گوهۆڕینێ دێ گەلەک باشیێن خوە هەبن، چاوا؟ خەلکێ دەڤەرێ، یێ وان گوند و کومەلگەهان یێن ل باژێڕان دژین، دبت پتر قەستا گوندێن خوە بکن، و پتر ئاڤەدانى لێ پەیدا ببت. یا سیێ؛ ناحییا باتێلێ خودان چەندین پرۆژەییێن ئستراتیجى یە، بۆ نمۆنە، فرۆکخانەیا ل موقبلێ کو سەر ب ناحیا باتێلێ ڤەیە، ئەگەر ژێڤە نەبت، ئەڤە دێ بتە هاریکار، ئەگەر کەتە کارى، پتر پویتە ب دەڤەرێ بێتە دان، هەر وەسا ئەڤ پرۆژەیێن نەفتێ یێن ل ناحیا باتێلێ هەین.
ل گۆڕەى پێزانێن من، پێشینە(نثریة) و بودجەیا سێمێلێ گەلەک کێمە ئەگەر بێتە هەڤبەرکرن دگەل بودجەیا زاخۆ، و هەر ئەڤە بوویە ئەگەر کو ئیدارەیا سێمێلێ نەشیاى تشتەکێ باش و بەرچاڤ بۆ سێمێلێ بکت، و ژبەر بودجەیا باش یا زاخۆ پتر دەلیڤە دێ هەبت کو ناحییا باتێلێ ئاڤەدان بت و پرۆژەیێن وێ بکەڤنە کارى. لەوا؛ پێدڤییە ڕێ ب ناحیا باتێلێ بێتە دان ڤەگەڕتە سەر ب ئیدارەیا سەربەخۆییا زاخو ڤە، هەر چونەبت داکو بزانن دێ زاخۆ شێت بۆ باتێلێ چ بکت، بەلکو پشێت وێ بکت یا ئەڤە چەندین ساڵە سێمێلێ نەشیایى بکت، و ئەز دڤى بابەتى دا و دڤێ پرسێ دا گەشبینم… هەر وەکو ل سەر من گۆتى، دوبارە دێ بێژم: من نەڤێت ژ ڕویێ عەشائیرى ڤە ل سەر بابەتى ڕابوەستم، ژبەر کو ئینانا عەشیرەتێ دناڤ ڤى بابەتێ مەزن دا، ب دیتنا من، بابەت بچویک دبت.