رزگار حەمید شەریف
رۆژا 1 ئەپریلێ ب هێرشەکا ئەسمانی ل سەر قونسولخانەیا ئیرانێ ل دیمەشقێ حەفت بەرپرسێن مەزن یێن فەیلەقا قودسا ئیرانێ هاتنە کوشتن ژ وان سێ جەنەرال و چار ئەفسەرێن مەزن، ئسرائیلێ بێ دەنگی هەلبژارت و ئیرانێ ئسرائیل ب ڤێ کریارێ توهمەتبار کر. ل گۆرەی پەیمانا جنێڤ یا کارێن دیپلۆماسی، هێرشا سەر بالیۆز وقونسولخانەیان وەك هێرشا سەر ئاخا وێ دەولەتێ ناهێتە هەژمارکرن و نە ڕاگەهاندنا شەرە.
ل 7 ئوکتۆبەرا پار، حەماسێ ب هاریکارییا ئیرانێ هێرش کرە سەر ئسرائیلێ و دڤی شەرێ بەردەوام دا تا نوکە نێزیکی 1100 جوهی و 33000 عەرەب هاتینە کوشتن. مەرەما ئیرانێ ژ ڤێ هێرشێ ئەو بوو رێگرییێ ل چوونا عەرەبستانا سعودی بکەت بچیتە ناڤ پەیمانا ئەبراهام ( Abraham Accord) یا ئاشتییێ دگەل ئسرائیلێ و ئاساییکرنا پەیوەندیان و ئەڤە بوویە ئەگەرێ گهورینا بەلەنسا هێزێ ل دەڤەرێ د بەرژوەندییا سعودیا دا .
ئەمریکا پشتی شکەستنێن ل داگیرکرنا ئەفغانستانێ و عیراقێ ئیناین، نەڤێت پۆستالێ سەربازێن وێ بکەڤیتە دەڤەرێ و دیسان بکەڤیتە شەرێن بێ دوماهیك. ڕۆژهەلاتا ناڤین نە د کارێن پێشینەیێن سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریکا دایە و سیاسەتێ وێ نە گرژیە (de-escalation)ل دەڤەرێ. ئەمریکا ب ڕێگرییێ ل فرۆتنا چەکی بۆ سعودیا دژی شەرێ یەمەن و بەلاڤکرنا ڕاپۆرتا تیرۆرکرنا قاشوقچی و نە بەرسڤدانا هێرشا حوسیا ب پشتەڤانییا ئیرانێ سەر کۆمپانیا ئارامکۆ ل سعودیا ل 2019 ، نیەتا خوە یا پاقژ بەرامبەر ئیرانێ نیشاندایە.
ئەولەویەتا ڕژێما مەلایێن ئیرانێ مانا سەر دەستهەلاتێ یە و وەك ئەمریکا نە دگەل بەلاڤبوونا شەڕی یە ل دەڤەرێ و هاتنا سەربازێن ئەمریکایە. ژبوو کو ئیران ل دەڤ دۆست و دوژمنێن خوە شەرمەزار نەبیت، پێتڤی یە ئیرانێ تۆلڤەکرنەکا ڕەمزی هەبیت کو ئەمریکا ب مافێ ئیرانێ دبینیت. ل گۆرەی ڕاپۆرتێن ڕۆیتەرز و پۆلیتیکۆ (Reuters and Politico)، وەزیرێ دەرڤە یێ ئیرانێ ب رێکا حکومەتا عەمان، نامە بۆ ئەمریکا هنارتییە کو ئیران وێ هێرشەکا کۆنتڕۆلکری و توخیبدارکەت و نە ل گەل گرژیێ یە، مەلایێن ئیرانێ هەروەسا داخواز کرینە کو وان چ نیەتێن خراب نینن و پێتڤییە ئەمریکا نەتەنیاهو بگریت.
سەرۆكوەزیرێ تۆندڕەوێ ئیسرائیلێ هیڤییا دکەت کو ئیرانێ بەرسڤدانەکا توند بۆ ناڤ ئاخا ئیسرائیل هەبیت، داکو ئەمریکا بکێشتە ناڤ ڤی شەری و ببیتە ئەگەرێ هێرشکرنا راستەوخۆیا سەر ئیرانێ و هەولا ژ ناڤبرنا رژێما مەلایان بدەت. ئەمریکا ژی هەول ددەت هەم ئیسرائیل و ئیرانێ رازی کەت کو پێنگاڤێن زێدە نە هاڤێژن کو ئەڤ شەرە ژ غەزە بەرفرەتر نەبیت.
