شوونوارناسەكێ كورد ئاشكرا كر، کوردستان ئێک ژ وان جھێن کەڤنار و دێرینە یێت بەری ھزاران سالان شارستانیەتا مرۆڤان لێ پەیدا بووى، مرۆڤ ل ڤی جھی ژیاینە و ب ھەبوونا شوونوارێن دێرین و ئاڤاکرنا وان ب شێوەیەکی ئەندازیاری و ھونەرێ ئاڤاکرنێ ل وی سەردەمی، رامانه کو کەسانێن بەھرەمەند و شارەزا د ھونەرێ ئاڤەدانکرنێ دا هه‌بووینه، لەوما هه‌تا نوكه ئەو شوونواره ماینە.
سامی بنیامین رێکانی، نڤیسەر و شوونوارناس بۆ خانی نیوز دیار کر، ئێک ژ وان شوونوارێن کەڤنار و دێرین هه‌تا چه‌رخێ بیستێ ژی بەردەوام د خزمەتا مرۆڤان دا بوویە (پرا کوچکا) یە، ئەڤ پرە دکەڤیتە سەر رووبارێ شین ل گەلیێ بالندا، ل رۆژهەلاتێ پرێ گوندێ بالندایە و لایێ رۆژئاڤایێ پرا کوچکا باشوورێ گوندێ سیتەیە، ل دەڤەرا ناحیا شێلادزێ پرەك بوویە وەکو گەلەك پرێن دی ل وێ دەڤەرێ خزمەتا مرۆڤان کریە ب تایبەتی د شۆرەشا بارزان و ئیلۆنێ دا و ب رێیەک ستراتیجی دھاتە زانین، ژبه‌ركو رێیا ئیکانە بوویە بۆ ھاتنوچوونێ، لێ ئەڤ پرە ژ لایێ رێڤەبەریا شوونواران ڤە ھاتیە ب پشتگوھ ھاڤێتن و کەسێ خوە لێ نەکریە خودان، ئەڤ شوونوارێن دێرین بەردەوام تووشی وێرانکرنێ بووینە چ ژلایێ دوژمنان ڤه و هنده‌ك كه‌سان ب بھانەیا ھندێ خزینە لڤان جھان ھەنە، ل وی دەمی دا دھاته گۆتن کو شوونوارێن کوردستانێ یێ بەر ب نەمانێ دچن د دەستێ دوژمنان دا، لێ ئەڤرۆکە دەستهەلات د دەستێن كوردان ب خوه دایە، ئەگەر چیە خوه ل شوونوارێن خوه ناکەنە خودان، چەندین شوونوارێن دێرین ل ناحیا شێلادزێ ل سنۆرێ رێکانى و دوسکی ژووری و نێروەیان هەنە و رۆژ ب رۆژ بەر ب نەمان و بەرزەبوونێ دچن، هه‌روه‌سا پرا کوچکا ژی ئێك ژ وان پر و شوونوارانە کو دیرۆكه‌كا كه‌ڤنار هه‌یه و شوونوارەکێ بەرزەیە.
ناڤهاتى گۆت ژی: پرا کوچکا دکەڤیتە د ناڤا سروشتەکێ جوان و دلڤەکەر و گەلیەکێ فرەھ دا ل سەر رووبارێ شین دناڤا گەلیێ بالندا دا هاتیە ئاڤاکرن و هەردو دەڤەرێن نێروەو رێکان و بارزان گەهاندینە ئێک، دیرۆكا ڤێ پرێ یا دیار نینە کا ل کیش سالێ هاتیە ئاڤاکرن، لێ هنده‌ك ژێدەر دبێژن ل سەر دەمێ پاشایێن میرگەها ئامێدیێ ڤە هاتیە چێکرن و هندەک ژی داکوکیێ ل سەر وێ یەکێ دکەن و دبێژن کو ل سەر دەمێ (شێخومەر) ئاغایێ هەرکیا هاتیە چێکرن، ل سەردەمێ ئۆسمانیان گرنگیەکا باش ل دەستپێکێ ب ئاغا ددا و دەستهەلاتەکا باش هەبوو ل دەڤەرێ کو ناڤبری ته‌رش و كه‌وال هەبوون د دەمێ هاڤینێ دا پشکەك ژ پەزێ خوه بەر ب دەشتێ ڤە دبر و رووبارێ شین ژی دبوو ئاستەنگا رێکێ، لەوما نەچار بوو کو دەست ب چێکرنا پران دکر کو پرا کوچکا ژی ئێک ژ وان پرا بوو کو ل سەر دەمێ وی هاتیە چێکرن.
سامی دبێژیت: پرا کوچکا ل سەر پێنج کوچکان هاتبوو ئاڤاکرن کو سێ ژ وان ژ ئالیێ گوندێ سیتەیى ڤە هاتبوونە دروستکرن و ئێک ژوان ژی ل سەر بەرەکێ دناڤا رووباری دا و یا دیتر ژی ل سەر بەرەکێ مەزن گوتنێ جهێ گاریتا هاتبوو چێکرن، ژ ئالیێ دی یێ ئاڤێ کو دەڤەرا بارزانە و پر ژ پێنج بەندكان پێک هاتبوو و هەر بەندكەیەک ژ وان نێزیکی پێنج مەتران بوویە و هەر بەندكەیەک ب گاریتێن مەزن و ستوور هاتبوونە نهانیکرن.
سامى ئه‌و ژى گۆت: ئەڤ پرە ب ئەندازیاریەکا پیشکەفتی هاتبوو دانان ل سەر رووبەرەکێ بەرفرەھ کو ئاڤ کێنجا خوه لێ نەکەتن ژ لایێ سەری یێ رووباری ڤە مینا سێگوشەیەکێ هاتیە چێکرن و ئاڤ د هەردو لایاڤە دبەررا دچیتن دا نەبیتە ئەگەرێ شکەستنا وان، ئەو بەرێن ل بنێ کوچکان هاتینە دانان گەلەک دمەزنن و نێزیکی شێست سه‌نتیمەترانە و ب درێژاهیا مه‌تره‌كێ، رێزا ل دووڤ وان را بچووکترن و هەر ب هەمان شێوە هەتا سەرێ کوچکێ بەرێن بچووکتر داناینە، لێ ژبەرکو ب درێژاهییا سالان و هاتنا بارانێن دژوار ل دەڤەرێ بووینە سەدەمێ ژناڤبرنا هەمی کوچکان بتنێ ئێک کوچک ژ وان مایه و بلنداهیا وى شه‌ش مه‌تر و نیڤن و فرەهیا پێنج مه‌تر و بیست سه‌نتیمه‌تره، خراببوونا ڤێ پرێ ڤەدگەریتن بۆ سالێن دناڤبەرا (1970 -1971) پشتی پرا ئاسنی ل سالا(١٩٧٨) ل دەرێ گەلیێ بالندا هاتیە دانان، ئەڤ پرە ب ئێك جاری هاتیسە ژبیرکرن و پشتگوھ هاڤێتن.
خانی نیوز، ئێقبال عومەر:
