کۆڤان حسێن
شنگالا نوکە دەڤەرەکا سستە ژ ھەمی ئالیەکێ ڤە ژ دەرڤەی بیرۆکراتییا دەولەتێ و سازیێن فەرمیە، ئانکو ب ئاشکرا شنگال نوکە بەھشتەکا دەزگەھێن سیخوری و ھەوالگێری و ئەجندایێن ب گومانە و راستی ژی بیت شنگال نەک ئەڤرۆ جھێ مشتومرایە و ھەر ژ دەست پێکا سنورێن سایکس بیکو شنگال وەک پرسەکا گرنگ ھاتە ئازراندن ئایە عێراقە یان سوریا یە. باوەرناکم بۆ خاترا کوردا شنگال ب عێراقێ ڤە گریدابیت نەمازە ڤالاھیەک دناڤبەرا وێ و کوردستانێ دایە ژ رویێ ئاخێ ڤە. ژھینگێ تا نوکە شنگال ئاسایی نەبوویە و کوشتنا قایمقامێ شنگالێ د وەختێ خودا پتر ئەڤ پرسا نوکە دبیت ئازراند، ب دیتنا من بابەت بابەتێ (تعریبێ) یە و ب کراسەک دی. ئەڤ ئەجندایێن نوکە ل شنگالێ ھەین ژ حەشدا شەعبی و کوالسیۆنا وان دگەل برایێن مە یێن (پەکەکە) و ھەبوونا ئیرانێ لبن سیبەرا وان و ھەبوونا پێشمەرگەی د زونەکا دیار کری دا و ھەبوونا ترکیا وەک ھەوالگێری و عێراقا فەرمی و نەفەرمی و ھێزێن سەربازی، ئەڤە ھەمی ناڤەندێن بریارێ نە و ھەر ئالیەک ھەولا ئەجندایێن خوە دکەتن. شنگال رەوشا وێ وەک رەوشا ھیچ جھەکێ دی ل عێراقێ نینە و پتر رەوشا شنگالێ وەک رەوشا سوریا و رۆژئاڤایێ کوردستانێ دەتن. بۆ ھیچ کەسێ دیار نینە، کی ناڤەندا ھێزێ و بریارێ یە. ڤەگەراندنا عەرەبێن سنە داعشێن دھی ب پشتەڤانیا سوپایێ عێراقێ و ب زۆری و بیێ ھیچ ئاشتبونەکا جڤاکی بخوە جھێ پرسیارێ یە، ئەرێ کوردێن ئێزدی ل ڤان کەمپان نە ھاوەلاتی نە مافی زڤرینێ و قەرەبووکرنێ نینە؟! زڤراندنا عەرەبا بیێ ئێزدیا و ژبەری وانا یا بێ گونەهـ نینە و ھەولەکا دیارە بۆ گوھورینا دیموگرافیا ڤی باژێری و پلانکرنا ھندێ ب ئێک جاری ئێزدی نەڤەگەرنە جیرانیا داعشێن دی. ئەما پرسا مزگەفتێ بخوە جھێ پرسیارێ یە و ئازراندنا وێ و ب سیاسیکرنا وێ ژ راستی بۆ پەردەپۆشکرنا تەعریبا شنگالێ یە ئەو ئاژانسێن ل وێ دەرێ کار دکەن، قەنج دزانن چەوا ھەستا ب ئازرینن و ب سیناریۆیێن خوە ئێزدیێن قوربانی بکەنە تیرۆرست و تێکدەر و مخابن دبیت ھندەک ژ سەرداچووی و بێ ئاگەھان ئەو پروگرامە جێبەجێکر و ھەمی ھەولا ھندێ ددەن جڤاکێ کوردی ب ئیزدی و موسلمان ڤە مژیلی پرسەکێ بکەن کو ھیچ بنەمایەک نینە و ب درێژییا مێژوویێ ژ رەوشتێ کوردا نەبوویە ئەڤ کارێن چەپەل. بێ رێزی ب مزگەفتێ ب مەرەمە و جھی بریندارکرنا ھەمی تاکێ کوردە ب ھەمی ئول و ئاین ڤە. و جھێ شەھمزاری و ئیدانێیە ژی. لێ ژبلی حکومەتا عێراقێ و ئەو ھێزێن ل ویرێ دیفاکتۆ حکومەت ھیچ کەس بەرپرسیارەتیا وێ ناھەلگریت، نەمازە مللەتەک ب قەبارێ برایێن مە یێن ئیزدی لاوازیا عێراقێ وەک حکومەت و نەشیانا وێ بۆ ڤەگەراندنا سازیێن دەولەتێ ل شنگالێ دڤیا ئەم خوە حازر بکەین تشتێن خراپتر رویبدەن. دەست برن بۆ ئازراندنێ د ناڤ جڤاکێ کوردی دا ب ئێزدی و موسلمان ڤە ئێک ژ سەرکەفتیترین پیلانبوو ئەنجام دای و ھەر زیکا بۆ ھندەک مەرەمێن سیاسی، ھندەک سیاسیا ل کوردستانێ سیاری پێلەکا سوزێ بوون بیی بزانن دەرئەنجام چنە. مزگەفتا شنگالێ یا موسلمانا یە مانێ یێن عەفرینێ ژی یێن موسلمانا بوون لێ بەرامبەر بێدەنگ بوون و پاشی ھەمی پاشخانا وانا بەرامبەری کوردێن موسلمان شەھمزارن، بۆ ئەنفالێ بێدەنگ دبوون.کوردێن ئێزدی و موسلمان لڤی وەلاتی تێرا ھندێ زانا بووینە ب سیناریۆیێن سیخوری جارەک دی ناھێن خاپاندن و بریارە ئەڤ وەلاتە بو ھەمیان بیت و ھەمی پلە ئێک بن و ئەڤێن سیاری ڤێ پێلا پیس و ب قرێژ ژی بووین بو خاترا چەند لایکەکا دێ رسوایێ خوە بن ژ بەری خەلکێ.کوردێن موسلمان ژ بیر نەکریە ئاخا مزگەفتا شێخانێ دیاریا میر (تحسین بەگی) بوویە و ئێزدی ژی وێ یەکێ ژبیر نەکریە و ب سەدان جارا دیار کریە کا مینبەرا کوردێن مسلمان جەوا د فەرمانێ دا ل برایێن خوە ێین ئێزدی خودان دەرکەفت و مزگەفت بوونە چادرگەھێن ئاواران. ئەڤە ژی دێ ل سەر ھەمی وان ئەجندایان بوریت. مەرم تعریبە و مەرم تێکدانا رێکەفتنا شنگالێ یە لێ ھەر شنگال بیکا کوردستانێ یە…