لاوین سەوری حەسەن
دەق و دەق:
ئێك ژ بەهایێن وەلاتییێ سڤێل دوپاتییێ لسەر ئازادی و سەربەخۆییا خۆ دكەت و ب وێ ڕامانێ كو شایانێن خۆ یێن تاكی ب رێكا ئامرازیێن جودا جودا وەكی سازیێن جڤاكێ سڤێل و پارتێن سیاسی و ڤەلڤینێن جودا یێن جڤاكی، گرۆپ، سەنتەر و رێكخراوێن گەنجان، راگەهاندن و ڤەكۆلینان ژ رەهەندێن شارەزایی و مەعریفی و رەوشەنبیری و جڤاكی بزاڤكرن ژ بۆ دەستەبەركرنا بنەمایێن یەکسانی دناڤبەرا تاكێن جڤاكی دا كو گەرەنتیا مافێن وان پاراستیبن، هەر وەسا پاراستنا هەبوونا پێكڤە ژیانێ ب پشکداریکرنا فرە رەنگی ل دەستهەلاتێ و پێكئینانا حكومەتا دا ژ رویێ ئاینی، نەتەوەی ،رەگەزی ،سیاسی، هزروبووچونێن جودا، جڤاكی، دیموكراسی، لێبورین، ئازادی، دەرفەت بهێتە رەخساندن بۆ هەر وەلاتیەکی ب هەبوونا هەلبژارتنەكا پاک و پشکداری د پێكئینانا حكومەتێ و پەرلەمانیدا بكەت، ئەڤە ژی دبیتتە فاكتەرەك ژ بۆ چەسپاندنا ئاڤاكرنا دەولەتێ كو سەقامگیریا جڤاكی پاراستیتر بیت و ئاستێ وێ بلنتر دكەت.
بەلێ ئەگر ئەم عیراقێ وەكی نمونە بێژین هەر ژ سالا 1921 هەتا نوكە ب مخابنیڤە فەرمانرەوا و دەستهەلاتدارێن وێ لسەر بنەمایێ جوداكاریێ دناڤبەرا خەلكێ سڤێل و ئاین و مەزهەب و نەتەوە و هێزێن دی یێن جڤاكیدا، سەرەدەری كریە.
تائیفەگەری ل عیراقێ ب گشتی دابەشکرنا پۆست و ئیمتیازاتان لسەر بنەمایێ پشكێن تائیفی و نەتەوەیی و حزبی و عەشائیری هەتا ژ سەردەمێ جڤاتا دەستهەلاتا عیراقێ (مجلس الحکم) هەتا ئەڤرۆ بەردەوام بوویە، هەر چەندە دەستوورێ عیراقێ دا نەبوویە، ژ رویێ ناڤەرۆكێڤە چ گۆرانكارییێن بنەرەتی بەراود دگەل سەردەمێن بەری نوكە نەبوویە ، ب كریار دەولەتەك لسەر بنەمایێ تائیفی هاتبیتە دامەزراندن، ئەویێن دەستهەلات د دەستیدا ، ئەڤ بابەتە وەكی ئامرازەكێ بكار دئینا ژ بۆ بندەستكرنا ئیمتیازاتان، ئەڤرۆ ژی هەمان بزاڤ یا بەرەڤ ب دابەشكرنا عەشیرەتێ و بنەمالێ و گرۆپ و دەولەمەندا دچیت ، كو هەبوونا هەلبژارتنان وەكی مەرجەكی بۆ هەبوونا دیموكراسییەتێ بەس نینە چونكی گەلەك جارا رژێمێن دكتاتوری ژی ب ئەنجامدانا هەلبژارتنان بەردەوامی ب دەستهەلاتا خۆ دایە، بەلێ دەرفەت بۆ چ لایەنێن جیاواز كو حەزا وەرگرتنا دەستهەلاتێ هەبیت نەهێلایە، د نوكە دا سەرەرای كو هەر چاار سالان یان پتر هەلبژارتن دهێنە ئەنجامدان، ب چاڤدێریا كومسیۆنا هەلبژاتنان و دەهان رێكخراو، تور، ئاژانسێن ناڤخۆیی و بیانی و نوونەرێن پارتێن سیاسی کو تێدا وەلاتی مافێ خۆ بەربژاركرنێ هەبیت و بشێت نوونەراتیا دەڤەر یان پیشەیەك یان هەر سێكتەرەکێ د ژیانێدا هەبیت، لسەر بنەمایێ شارەزایی و لێهاتی، خودان شیان، خودان كەساتیەك ژێهاتی، مەیدانی بیت، خودان پەیوەندی و ئاستێ ئاخڤتنێ و پەیامگێریێ هەبیت، نە لسەر بنەمایێ خێزان و بنەمالێ و هوز و دەولەتمەندیێ بیت كو ب بەهانەیا وێ چەندێ بیت هەتا كو رێژا دەنگدانێ بلند بیت لەورا پێشنیاز دكەم، ژ لایێ پارتێن سیاسی و سازی و رێكخراوێن جڤاكێ سڤێل كار لسەر رەوشەنبیریا هشیاریا پشکدارییا پرۆسێسا دەنگدانێ بكەن و هویربینەكا رژد لسەر دەستنیشانكرنا بەربژاران بكەن، دا كو سیمایێ دیموكراسیتەتێ رەنگینتر و جوانتر بكەت، ل دور پشکداریکرنا وەلاتییان.
ب دیتنا ئەرستوی، جڤاكێ سیاسی ب جڤاكەكێ ئەخلاقی دزانیت، كو تێدا وەڵاتی ب رێكا پشکداریێ پێشدكەڤن، پشکداریکرن بتنێ ئەو نینە كو تاک وەک دەنگدەر دەربكەڤیت، بەلکو د پرۆسەیا وەلاتیبوونێدا پێدڤیە رۆلەكێ ستراتیژی هەبت و گەشەپێدەرێ فەرهەنگا هەستکرن ب بەرپرسیارەتیێ بیت، پشکداریكرن ب ڕامانا بەرفرەتر، پێكهاتیە ژ بدەستڤەئینانا دەلیڤەیا تێكەلبوونا ئۆتۆماتیکی د هەمی بوارێن ژیانا گشتی دا، دوپات دكەین وەلاتی بتنێ دەنگدەر نەبیت بەلكو دەرفەتا پشکداریکرنا بریارێ و بجهئینانێ هەبیت.
