،،ل به‌ر چاڤێ ئێزدییێن مه‌زلۆم، زاڵم ژی بوونە خودان ماف و ژیان و هێشتا ئێزدی د حالێ جینۆسایدكرنێ دا دناڵن،،
نێچیرڤان شێخ شامۆ:
ل بیره‌وه‌ریا 3ی ته‌باخێ و بورینا 10 ساڵان ل سه‌ر جینۆسایدكرنا ئێزدیێن شنگالێ كو رۆژه‌كا ڕه‌ش و كێم وێنه بوو د دیرۆکا هه‌ڤچه‌رخ دا، ئه‌و ڕۆژا وژدانا مرۆڤایه‌تیێ و جیهان هه‌ژیایی و حه‌یری مایی, نها پشتی بۆرینا 10 ساڵان مخابن هێشتا ئه‌و تراژیدی و جینۆساید یا به‌رده‌وامه.
ژبلی وان قوربانی و مال وێرانی و كۆچبه‌ری و چاره‌نڤیسه‌كێ نه‌یێ زه‌لال و وندا، چ ئه‌گه‌رێن دی ناهێن پێشبینیكرن ژبۆ ئێزدییان ل عیراقێ.
جهێ داخێ یه هه‌ر ژ روودانا ڤێ جینۆسایدێ و هەتا نوکە عیراق وه‌كو وه‌ڵات ژ هه‌می ڕوویه‌كی ڤه به‌رامبه‌ر دۆسه‌یا ئێزدیا و شنگالێ كێم ته‌رخه‌مه و ب ئه‌ركێ خوه نە ڕابوویە و ژبنی ئێزدی ژ بۆ وان خه‌م نینن و سه‌ره‌ده‌ریا لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار یێن عیراقێ دگه‌ل ڤێ دۆسه‌یێ جهێ هزار شك و گۆمانایه (پڕانیا ئێزدییا دبێ هیڤینه ژ عه‌قلیه‌ت و سه‌ره‌ده‌ریا ده‌ستهه‌ڵاتدارێن عیراقێ).
یانژی ب كورتی كا ئه‌م ب پرسن ئه‌ڤه 10 سالن و سێ حكوومه‌ت هاتنه پێكئانین و به‌ری ڤان 10 سالا ژی مه چ خێر ژ عیراقێ و عه‌قلیه‌تێن وان دیتنه؟ خرابترین حاله ئێزدی تێدا، ما هیڤییه‌ك مایه ئه‌م خه‌ون و داخوازیێن خوه ل سه‌ر ئاڤا كەین؟ خه‌لكێ مه یێ بێ گونه‌هـ و بێ ده‌ستهه‌ڵات دده‌مه‌كی دا پێدڤی ب زڤراندنا باوه‌ری و دادپه‌روه‌ریێ هه‌بوو، دا كو هه‌ست ب هه‌بوونا خوه بكه‌ن و حه‌قێ خوین و ئیزا و جۆر و جه‌فایێن جه‌سه‌دی و روحی و ماددی و مه‌عنه‌وی وەرگرن و به‌ره به‌ره ل ژیانێ بزڤرن و برینێن وان یێن كوور بهێنه ده‌رمانكرن، لێ هه‌چه‌كو چ روو نه‌دایی ب بۆرینا ده‌م و روودانا هنده‌ك بوویه‌رێن دن ل ئاستێ جیهانێ ئه‌ڤ كه‌یسه سار و هه‌ڵاویستی هێلا و هه‌ر تشت ل عیراقێ ئاسایی بوون ب تنێ شنگال د وی حالی دا ما و بگره ل عیراقێ ل به‌ر چاڤێن ئێزدییێن مه‌زلۆم، زالم ژی بوونە خودان ماف و ژیان و هێش ئێزدی دحالێ جینۆسایدكرنێدا دناڵن، ما بێ وژدانی هه‌تا ڤی راده‌یی!؟.
جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی ژبلی گه‌رمه گه‌رما روودانێ و هه‌ڤسۆزیه‌كا سه‌رڤه سه‌رڤه هێشتا ل ئاستێ پێدڤی چ فشار و بڕیار و كریارێن سه‌ر عه‌ردی ئه‌نجام نه‌داینه ژبۆ ڕزگارکرن و ئاسایكرنا ڕه‌وشا ئێزدییان ل شنگالێ، ژبۆ وان وه‌ڵاتێن ژ روویێ مرۆڤی ڤه د ڕۆژێن ته‌نگاڤدا ب ڕۆلێ خوه رابووین دیسان وان وه‌لات و حكوومه‌تێن ژ ڕوویێ مه‌عنه‌وی و ب تایبه‌ت كه‌یسا جینۆساید ناساندنێ دا بڕیار داین پێزانین و ڕێزگرتن، لێ ژ ڕوویێ سیاسی و ئێمناهییێڤه شنگال ل به‌رچاڤێ دنیایێ بوویه مه‌یدانا گرۆپێن چه‌كدار و ئه‌جندایێن هه‌واڵگیری و كێشمه‌كێشێن هه‌رێمایه‌تی!..
خویایه شنگال وه‌كو دیرۆک و جوگرافیا و جڤاك به‌شه‌كێ نه جودا و ستراتیژی یێ ئاخا كوردستانێ یه و مه‌لبه‌ند و هێز و هه‌بوونا ئێزدیا و ئێزیدخانێ یه، مخابن پشتی ڤێ فه‌رمانێ و تا نها ترسه‌كا جددی ل سه‌ر گوهۆ‌ڕینا دیموگرافیا ڤێ ده‌ڤه‌را جینۆسایدكری هه‌یه.
گاڤا به‌حس ل ڤێ رۆژا ڕه‌ش بكه‌ن گه‌ره‌كه ژبیرنه‌كن كا كی ل ئێزدییا بۆ مه‌فه‌ر و خودان، هه‌ڵویست و خوه‌یی ده‌ركه‌تن و به‌ره‌ڤانیكرنا جه‌نابێ سه‌رۆك بارزانی و پێشمه‌رگه‌یێن كوردستانێ كو ل سه‌ر ده‌ستێ وان ئه‌فسانه‌یا تیرۆرستان هاته ژناڤبرن و حه‌یفا ئێزدیا ل عه‌ردێ نه‌هێلان.
ژ ئالیێ مرۆڤی ڤه هه‌ڵویستێ خه‌لكێ شه‌ره‌فمه‌ندێ كوردستانێ ب تایبه‌ت ده‌ڤه‌را بادینان چ جار ناهێته ژبیر كرن، سه‌رێ 10 سالایه بارێ گرانێ ژیان و پاراستنا ئێزدییان ل سه‌ر ملێ حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ یه، بزاڤێن رێزدار مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكوه‌زیرێن حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د پشته‌ڤانیكرن و سڤككرنا ده‌رده‌سه‌ریێن ئێزدییان ده دبه‌رده‌وامن و ئێك ژ دۆسه‌یێن گرنگێن حكوومه‌تا هه‌رێمێ دگه‌ل حكوومه‌تا عیراقێ و لایه‌نێن نێڤده‌وله‌تی دۆسه‌یا ئێزدییایه.
ژ ئالیه‌كی دیتر ڤه كولا ل سه‌ر دلێ ئێزدییا رزگاركرنا ئێخسیرێن ده‌ستێ تیرۆرستان بوو دڤی ئالی دا رێزدار نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ هەتا نوکە (3 هزار و 576 کەس) ب پێزانینه‌كا مه‌زنڤه رزگار كرنه.
گه‌لۆ چاره‌نڤیس و چاره‌سه‌ری بۆ ڤێ ره‌وشێ چییه و دێ چاوا بیت؟
ئه‌ڤ سیناریۆیه دهێنه پێشبینیكرن:
ئێك:یان ل گۆره‌ی رێکكه‌ڤتن و ده‌ستوورێ عیراقێ حكوومه‌تا عیراقێ دێ سه‌روه‌ریا خوه زڤرینت و هه‌ماهه‌نگی دگه‌ل حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، وان لایه‌ن و گروپێن نه شه‌رعی ژ شنگالێ ده‌رئێخت و ئه‌منیه‌ت و ئیدارا شه‌رعی ڤه‌گێریێتن و ده‌ست ب قۆناغا ئاڤه‌دانی و قه‌ره‌بووكرن و زڤراندنا ب كه‌رامه‌تا خه‌لكێ شنگالێ كه‌ت، (ئه‌ڤ سیناریۆ زۆر یا ڕاست و دبه‌رژه‌وه‌ندیا ئارامییا عیراقێ دایه، لێ گه‌له‌كا دووره و مه‌حاله).
دوو: یان ئه‌گه‌ر هۆسا بمینیت و ده‌ست و دار ئه‌ڤه بیت، نابیت ئه‌ڤ ڕه‌وشە هوسا یا بەردەوام بیت، چونكی ڕه‌وشا دەڤەرێ ب گشتی ژ ڕوویێ سەربازی و ئه‌منیڤه دكێشمه‌كێش و ڕەوشەکا نازك داا ده‌رباز دبیت و نیشانێن هاتنا باهۆزه‌كا شه‌ڕ و پێكدادانا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین هه‌نه، ئه‌و باهۆز دێ بیته ئه‌گه‌رێ ئێكلاكرنا گه‌له‌ك حسابات و به‌رژه‌وه‌ندیێن وه‌لاتێن زلهێز و هه‌رێمایه‌تی و ل وی دەمی شنگال ژی ب حكمێ جوگرافیا خوه كو قوربانیا سه‌ره‌كی یه دناڤا ڤان هه‌ڤركیان دا ب تایبه‌ت ل عیراقێ دێ به‌ر ڤێ پێلا دژوار كه‌ڤیت و دبیت ئه‌و باهۆزه هاوكێشه و نه‌خشه و ته‌رازویا هێزێ بگوهۆرهیت، و دهێتە پێشبینیكرن و هیڤییه‌كا بهێز هه‌یه ل وی ده‌می شنگال ژ ده‌ستێ گرۆپ و چه‌كدار و ئه‌جندایێن ب گۆمان و ئارمانج كری قورتال ببیت و بزڤریتە باوه‌شا خه‌لكێ خوه یێ ڕه‌سه‌ن و نه‌خشه و ده‌ستهه‌ڵاتا هه‌رێما كوردستانێ.
ب هیڤیا گه‌هشتن ب مرازێ ده‌ربازبوون و ئێكلابوونا ڤان گرێیێن ئاسێ و ته‌نا و ئارامبوونا خه‌لك و خاكێ كوردستانێ و ئێزدی ژی وه‌كی به‌شه‌كێ ڕه‌سه‌ن و زولم لێ كری ب هه‌می ماف وخوا‌سته‌كێن خوه یێن ڕه‌وا شاد ببن و ئێدی جینۆساید و نه‌هامه‌تی ب سه‌ر ملله‌ت و وه‌ڵاتێ مه‌دا نه‌هێن.
ل داوییا ڤێ نڤیسان و شرۆڤه‌كرنێ سلاڤ ل گیان و گۆڕستانێن قوربانی و جانگۆری و شه‌هیدێن جینۆسایدكرنا ئێزدیا ل شنگال.
سلاڤ ل به‌رخودان و خوه راگریا پێشمه‌رگه و وان مه‌رده‌مێرێن ل چیایێ شنگالێ غیره‌ت كێشای و به‌ڕەڤانی ل ئاخ و ئاینێ خوه كرین.
سلاڤ ل حالێ په‌ریشان و ڕه‌زیلێ ده‌هـ ساله ئێزدی و ئێخسیر و وندابووی تێدا دناڵن.
ب باوه‌رم ژ گونه‌ها ئەڤی خه‌لكێ ڕه‌به‌ن و ره‌زیل بوویی و وێ بێ عه‌داله‌تیا ل عیراقێ هه‌ی، چ یێ خێرێ چاڤه‌رێی نوکە و پاشه‌رۆژا عیراقێ و ئه‌جندایێ ل پشت وان ناكهت و دڤیا “حه‌قی و عه‌داله‌ت ب سه‌ر نە حه‌قی و نە عه‌داله‌تیێ بكه‌ڤت”.
