مەروان داود
هندەک کەس هەنە هۆنەر وەک تشتەکی زەهنیە ب وان رایە وەختێ دهێنە سەر دنیایێ هەلگرێن هندەک سیفەتێن هۆنەری نە، ئەو ب هۆنەر ڕا ژ دایک دبن، ب هۆنەر ڕا مەزن دبن، وەختێ دمرن ژی هۆنەر د ژینگەها خوەدا بجیهـ دهێلن!
ئەو کەس خودان بەختەکی باشن ئەوێن ب هۆنەر ڕا ژ دایک دبن و دژین و دمر .
هۆنەر و ڕەهەندێن هۆنەری ب تایبەت (مۆسیقا) دکارن هندەک ڤالاهێن رۆحی د دناخێ مرۆڤاندا تژی بکەن. هیچ تشتەکی دی د ژیانێدا ئەو شیان نینن ئەوان ڤالاهییێن ڕۆحی تژی بکەن ئەو کەسێن هۆنەر د ناخێ واندا هاتییە چاندن ب تنێ ل ئەڤێ پەیڤا من دگەهن.
هۆنەر هیچ جارەکێ نەبوویە ڕێگر ل هەمبەر پێشڤەچوونا گەلان و مرۆڤان بهێلن بلا هۆنەر و مۆسیقا هەموو کوژییێن ناخ و دەروونێ مە تژی بکەت. هەر وەکو چاوا ل بهاران لێمشتێن بارانێ هەموو کۆر و نهالان تژی ئاڤ دکەن.
هۆنەر ل هەمبەر نە عەدالەتییێن ژیانێ مەزنترین بەرسڤا!
هەر وەکو بەختیار عەلی ل جیهەکی دبێژێت (مەزنترین تۆلڤەکرن ل هەمبەر نەحەقیێن ژیانێ ئەوا مرۆڤ هۆنەرمەند بێت و مۆسیقێ بژەنێت)
هەتا ئەو کەسێن سڤکاتییێ ب هۆنەر دکەن و ب تشتەکی پیس و بێ مفا ژی ل قەلەم ددن، ڕەنگڤەدانا هۆنەر د پەیڤ و ڕەفتارێن واندا خوەیا دبێت. وەختێ ئەو تونێن دەنگێ خوە بلند و نزم دکەن ئەڤ بلندی و نزمییا دەنگێ وان
دچێتە د قالبێ هۆنەرێ موسیقێدا .
شەر ، کوشتن، ئازادی، نەعەدالەتی هەبوون و نەبوونا هیچ تشتەکی ژ ڤان نکارێت هۆنەر ژ ڕێڤەچوونا وێ
بسەکننێت.
باژێر ، مرۆڤ، ژیان، وەلات، و هتد.. وێران دبن لێ هەر هۆنەر ناسەکنێت.
گەلەک وەلاتێن وەکو (مەکسیک و ئەمریکا و هندستانێ) هۆنەر و بەرهەمێن هۆنەری ب تایبەت سینەما بڕبڕا پشتا داهاتێ وان یێ نەتەوەیی یە. ساڵانا ب مەیلۆنێن دولاران ب ڕێکا بەرهەمێن وان یێن هۆنەری دهێنە د بەنکێن واندا.
هەکە هۆنەر نەبە د نهودا ب مەیلۆنان مرۆڤ ل سەر روویێ ئەردێ ژ ئەکتەر،سترانبێژ،مۆزیک ژەن، سینەماکار،شانۆڤان و هتدد.. دا د بێ کار بن و ڕەنگە ب دەستڤەئینانا نانێ ژیانێ ژ بۆ وان خەیال بە!
هەکە هۆنەر نەبە چ جاران ” کاظم ساهر” نەدبوو ئێک ژ ناڤدارترین کەسان ل سەر ئاستێ وەلاتێن عەرەبی.
هەکە هۆنەر نەبە “لیۆناردۆ داڤشنی” یێ ئیتالی خودانێ تابلۆییا “مونالیزا” ل سالا 1962 بهایێ وێ تابلۆیێ 100 مەیلۆن دۆلاربوو، چ جاران وەسا ب ناڤ و دەنگ نەدبوو و نەدبوویا ئێک ژ کەسێن بەرنیاس د چەرخێ ڕێنسانسێدا .
هەکە هۆنەر نەبە چ جاران وەختێ ” Shakira ” پۆستەک ل ئەنستگرامێ بەلاڤ دکر د 34 چرکەیان دا ئێک مەیلۆن و نەهـ سەد هەزار لایک ب دەستخوەڤە نەدئینان.
وەختەکی پێش پێشکەفتنا تەکنلۆجیایێ ل باژێرەکی وەکو ( لەندەنێ) وەختێ فلمەکی وەکو (تايتينك) دهاتە پێشاندان هەموو فەرمانبەر و کارکەر و قوتابی و مامۆستا و خەلک ب گشتی ب سەر هۆلێن سینەمایێ دا دگرتن و ب مەیلۆنان تێکێت دهاتنە فرۆتن. و ئەو دراڤ ژی هەموو ب رێکا نیشاندانا وی بەرهەمێ هۆنەری ب دەست دەولەتێ ڤە دهات.
ل هندەک وەلاتێن عەرەبی ژ وان ژی “لبنان و مسر” دناڤ وێ هەموو خەبسەیە فكرێن ئاینی و سیاسی دا گەلەک تشت سەکنین و بەرەڤ نەمانێ چوون لێ هۆنەر و هۆنەرمەند هەر مان.
گەلۆ چ ژ وێ ئیکێ خوەشتر هەیە سپێدەهیان ل جیهەکی وەکو موتەنەبی ل بەغداد یان ل تاخەکی کەڤن یێ باژێرەکی توو ببینی دەنگێ “فەیروز” ب سەر هەموو دکانان دکەڤێت؟
یان وەختێ توو ب ڕێکەکا دوور دچی توو ب کەلاجانی گۆهدارییا سترانێن “دیار دێرسم یان هۆزان دینو” بکەی .
یان ل بەر ئیڤاران ل چایخانێن دهۆکێ دەنگێ موسیقا
“دلشاد سعید” و سترانێن “پیر مچۆ ” و “تەحسین تەها ” بگەهنە گۆهێن تە و ئەڤ دەنگ و ئاوازێن جوان و خوەش ببنە ئارامگەهـ ژ ناخ و دەروونێ تەرا.
هۆنەر ئێک ژ بالکێشترین تشتایە د گەردوونیدا.
ئیدی هۆنەر بوویە تشتەکی وەقعی مە بڤێت یان مە نەڤێت
دێ ڕەنگڤەدانا هۆنەر د ژیانا مەدا هەبێت .