پشتی کو بهارا عەرەبی ل سالا 2011 گەهشتیە سووریا، ڕووسیا و ئیران ب هەمی هێزڤە هاتن کو پالپشتییا ئەسەدێ عەلەوییێ شیعی بكەن. تورکیا سونە مەزهەب ژی ب هەمی هێزڤە ئەڤە ب دەرفەت بۆ پشتگیرییا هێزێن سونییێن عەرەب دیت و تەخمین دکر کو دماوەیەكێ کورت دا ئەسەد بهێتە لادان و حکومەتەکا پرۆ تورکیا و سونی داننە سەر دەستهەلاتێ. 13 سالان پشتی ڤێ ڕویدانێ، ئەسەد ژیك نە چوو، بەلکو دەستهەلاتەکا کوردی سێ چارێکەك ژ ئاخا سووریا ئێخستە دەستێ خۆ دا و تورکیا بۆ جیرانێ دەستهەلاتەکا کوردی ب درێژیا نێزیکی 500 کیلۆمەتران.
ڕووسیا و ئیران رۆلەکێ کارگێر هەبوونە ژ بۆ نێزیکبوونا ئەردۆگان و ئەسەد. ڕووسیا دخوازت ب ڤێ رێکێ دوو ئارمانجا ب جھـ بینیت، یا ئێکێ: ڤەگەڕاندنا هێزێن ئەسەد بۆ دەڤەرێن كو ل ژێر دەستهەلاتا یەپەگێ دانە و دەرکرنا هێزێن ئەمریکی. یا دوویێ : دەرزئێخستنا ناڤ تورکیا کو هێزەکا ناتۆیە و هێزێن دی یێن ناتۆ ب تایبەتی ئەمریکا کو دڤی دەمی دا پشتگیرییا هێزێن کوردی ل سووریا دکەت.
ل بەرامبەر نێزیکبوونا ئەردۆگان و ئەسەد، ئیرانێ ژی سۆزدایە کو ل بەرامبەر ڤێ پێنگاڤا تورکیا دەست ژ پشتگیریا پ.ك.ك و یەپەگە بەردەت و ب فشارا ئیرانێ عیراقێ پ.ك.ك ئێخستە ناڤ لیستا ڕەش و ب حزبەکا قەدەغەکری دانا.
سەرۆکێ پارتا جەهەپە یا ئوپۆزسیون ژی بڕیاردایە سەرەدانا شامێ بکەت و ل گەل ئەسەد ڕوینیت. ژبەر خڕاببوونا ڕەوشا ئابووریا ناڤخۆیێ تورکیا و ب بەهانە گرتنا پەناهەندەیێن سووری ل ڤی وەلاتی، جەهەپە ڤێ مژارێ وەك پرۆپاگەندەیەکێ میدیایی بۆ خۆ ب کاردئینیت و دخوازیت ب ڤێ ڕێکێ هەلبژارتنێن بەروەخت ل تورکیا بکەن و ئەردۆگانی ژ دەستهەلاتێ بێخە.
ئەمریکا ژ سالا 2014 دەمێ رێکخراوا تیرۆرستییا ئیسلامی یا داعشێ عەردەکێ بەرفرەھ ل سووریا و عیراقێ گرت، هەڤپەیمانییەك ل گەل هێزێن یەپەگێ کر و هەتا نوکە بەرگرییێ ژ ڤان هێزان دکە، سەرەڕای وێ چەندێ کو ترامپ بێ گوهدارییا شیرەتێن وەزیرێ خۆ یێ بەرەڤانی و ئەنجومەنا ئاسایشا خۆ گلۆپا کەسك بۆ تورکیا هەلکر و عەفرین و دەور بەر کەفتە د دەستێ تورکیا دا.
بێ پشتگیرییا ئەمریکا، وێ درۆنێن تورکیا د ماوێ چەند خولەکەكا بەرپرسێ یەپەگێ مەزلوم عەبدی و بەرپرسێن دن یێن بالێ سیاسی یێ وێ بکەنە ئارمانج و دوماهیك ب ڤێ دەستهەلاتا کوردی بینن. نێزیکبوونا تورکیا و سووریا و عیراق و ئیرانێ هەمی جاران ل سەر حسابا کوردان بوویە و پێشبینیێن دەرچوونا ترامپ وەك سەرۆك جارەکا دن، ئاماژەیێن خرابن بۆ کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ. گەلو کوردێن ڕۆژئاڤایێ کوردستانێ چ بکەن بۆ پاراستنا دەستهەلاتا خۆ د ڤێ موعادەلەیا زەحمەتدا؟؟؟!!